De sponsorinkomsten van de bij de Museumvereniging aangesloten Nederlandse musea zijn in 2020 in vergelijking met een jaar eerder met € 5 miljoen gedaald naar € 20 miljoen. Dat blijkt uit Museumcijfers 2020, de jaarlijkse branchecijfers van de Museumvereniging.
In 2020 zijn de totale eigen inkomsten met 250 miljoen euro (bijna een halvering ten opzichte van 2019), waarvan gemiddeld 60% wordt gecompenseerd door de coronasteun. Inclusief de coronasteun blijft het verlies aan eigen inkomsten in 2020 beperkt tot 101 miljoen euro. Omdat de eigen inkomsten vooral daalden door minder entree-inkomsten, stijgt het aandeel van sponsoring van 5% naar 7%. De ontvangen noodsteun kwam voor het grootste deel van het Rijk en slechts voor 12 miljoen euro van gemeenten, terwijl meer dan de helft van de musea de gemeente als hoofdfinancier heeft. Kleinere musea ontvingen in verhouding weinig steun en hebben vaak ingeteerd op hun reserves. Grotere musea zijn 2020 in de regel goed doorgekomen, mede dankzij de noodsteun.
Het aantal museumbezoeken is in 2020 door corona met 60 procent gedaald, naar 13,2 miljoen. Een jaar eerder was dat nog 33 miljoen. Voor 2021 verwacht de Museumvereniging een nog verdere daling naar 9,7 miljoen bezoeken. Hoofdoorzaken zijn de verplichte sluitingen van musea, de beperkingen van het maximaal aantal mensen in het museum en de krimp van het toerisme. De daling van buitenlands bezoek was zelfs 82 procent: van 10 miljoen in 2019 naar 1,8 miljoen in 2020.
De Museumvereniging zegt dat de eigen inkomsten van musea meer tijd nodig hebben om te herstellen. Er gelden immers nog coronabeperkingen. De Museumvereniging doet een dringend appèl aan het demissionaire kabinet voor sectorspecifieke noodsteun, ook na het derde kwartaal van 2021. In het vierde kwartaal lopen musea naar verwachting 65 miljoen euro aan eigen inkomsten mis, en in de eerste helft van 2022 zal dat onder vergelijkbare omstandigheden niet anders zijn.
Tegelijkertijd hebben musea ook bezuinigd. In totaal sneden ze 125 miljoen euro in de kosten, voornamelijk door het aantal tentoonstellingen flink te verminderen, met 29 procent (van 2.256 naar 1.605). Ook daalde de werkgelegenheid met 6.800 personen naar 35.000 personen. Dit betreft hoofdzakelijk personeel in loondienst (met een afname van 470 fte en 4,4 procent) en vrijwilligers en stagiairs (met een afname van 320 fte, wat neerkomt op 11,5 procent). In 2021 worden verdere ontslagen verwacht bij ongeveer een derde van de musea, bleek dit voorjaar uit een enquête van de Museumvereniging.
Museumkaarthouders bleven musea trouw. Het aantal kaarthouders daalde met 60.000, maar zit nog steeds op ruim 1,3 miljoen. De kaarthouders brachten in 2020 5 miljoen bezoeken, ruim de helft van de 9 miljoen in 2019. Doordat de daling van het aantal bezoeken met andersoortige toegangskaarten sterker daalde, groeide het aandeel van de bezoeken met een Museumkaart.
