"Als je geen lef toont, ga je nooit winnen"

Als je geen lef toont, ga je nooit winnen. Maar je weet ook dat je als je teveel gas geeft, je niet zult winnen. Gerd-Jan Poortman, ambassadeur van de Volvo Ocean Race Finish Den Haag, over de balans tussen lef en veiligheid.

Ik zal niet ontkennen dat wij een extreme sport beoefenen

"Mijn vrouw verbaast zich er weleens over. Ze vindt mij, als het over onze kinderen gaat, soms wat te bezorgd. ‘En jij vaart op zee, in wedstrijden als de Volvo Ocean Race’, zegt ze dan. Juist daarom. Ik let overal op, denk altijd verder. In actie én reactie. Dat is het gevolg van jarenlang leven volgens een dergelijk proces. Als je, zoals aan boord, veiligheid hoog in het vaandel hebt, neem je dat ook aan wal met je mee.

Je bent op een boot als zo’n Ocean Racer 65 de hele dag bezig met risicomanagement. Hoeveel gas kan ik geven totdat het materiaal ‘knap’ zegt. Dat is vergelijkbaar met de keuzes die Max Verstappen in een Formule 1-auto moet maken. Die geeft ook niet elke bocht vol gas. Je hebt kennis van het materiaal, van de omstandigheden en maakt voortdurend afwegingen. Dat groeit vanzelfsprekend ook met jaren, je krijgt er steeds meer ervaring in. En, voel je je ergens niet happy bij, dan gaat er een rode vlag uit. Dan verander je zaken, kies je voor een kleiner zeil of een andere koers.

Juist nu er zoals in deze editie van de Volvo Ocean Race een dode te betreuren valt – John Fisher viel in de Zuidelijke Oceaan overboord – komen vragen over de balans tussen lef en veiligheid altijd weer boven. Dat vind ik niet raar. En ik zal ook niet ontkennen dat wij een extreme sport beoefenen. Maar, dat gaat wel op een veilige manier. Als je dieper gaat graven hoeveel dodelijke ongelukken in andere sporten gebeuren, komt de zeilsport daar goed uit.

Er gebeuren echter inderdaad ook fatale ongelukken in onze sport. Ik ben het in deze volledig eens met David Witt, de schipper van Sun Hung Kai/Scallywag. Het overlijden van ‘Fish’ kwam door een tragische samenloop van omstandigheden. Hij was op de verkeerde plaats, op het verkeerde tijdstip. Witt vergeleek de situatie met een Zwitserse gatenkaas. Overal zitten gaten en er is ooit één moment dat ze allemaal met elkaar op één lijn liggen. Dan gebeurt er zoiets als dit.

In de topsport moet alles kloppen

Tuurlijk, wil je een wedstrijd als de Volvo Ocean Race winnen, dan neem je meer risico dan wanneer je, bijvoorbeeld met een aantal zakenmensen, een dagtochtje op zee maakt. Als je geen lef toont, ga je nooit winnen. Maar je weet ook dat je als je teveel gas geeft, teveel van je zelf en je materiaal vraagt, niet zult winnen. In de topsport moet alles kloppen, en is dus ook het vinden van die balans van grote importantie.

Gerd-Jan Poortman is professioneel zeiler, drievoudig deelnemer Volvo Ocean Race en ambassadeur van de Volvo Ocean Race Finish in Den Haag. Hij is een van de sprekers op het Be Fearless seminar van Sponsorreport, met oa Red Bull, TIG Sports en ATPI.