Het gelukkige huwelijk van het Rijksmuseum en Baker McKenzie

Advocatenkantoor Baker McKenzie en het Rijksmuseum werken al achttien jaar samen. SponsorReport interviewde Taco Dibbits (hoofddirecteur van het Rijksmuseum) en Kim Tan (Managing Partner van Baker McKenzie Amsterdam) over de kracht van fotografie en het belang van maatschappelijke samenwerking en verankering. Aanleiding is de in juni afgeronde tentoonstelling American Photography.

Toen een voormalige advocaat van Baker McKenzie – Hendrikje Crebolder – overstapte naar het Rijksmuseum, ontstond er meer dan een carrièrewending: het legde de basis voor een van de meest duurzame partnerships binnen de Nederlandse culturele sector. In 2007 ging het internationale advocatenkantoor een samenwerking aan met het Rijksmuseum, met als focus het ondersteunen van de fotografiecollectie. Achttien jaar later is die samenwerking nog springlevend, zichtbaar in onder meer de tentoonstelling American Photography, waarin een groot deel van het werk mede is aangekocht dankzij de steun van Baker McKenzie. "Wij zijn een wereldwijd kantoor met wortels in Amsterdam", zegt Kim Tan, partner bij Baker McKenzie. "Juist daarom vinden we het belangrijk om ons lokaal te verbinden. Het Rijksmuseum is daar de perfecte partner in. Je krijgt Nederland, Amsterdam en tegelijkertijd een internationaal perspectief." Volgens Tan ontstond de match niet alleen op basis van inhoudelijke doelen, maar ook op persoonlijk niveau. "Een goede samenwerking begint bij mensen. Al vanaf het begin hadden we een natuurlijke klik. En dat persoonlijke fundament heeft de relatie door de jaren heen alleen maar sterker gemaakt." Taco Dibbits, hoofddirecteur van het Rijksmuseum, benadrukt het belang van een stabiele, langlopende samenwerking. "Doordat Baker McKenzie al zo lang betrokken is, kunnen we echt samen bouwen. De fotografiecollectie die we in achttien jaar hebben opgebouwd, was anders niet mogelijk geweest."

American Photography als hoogtepunt

De tentoonstelling American Photography (7 februari t/m 9 juni 2025) is een tastbaar hoogtepunt van de samenwerking. Dibbits: "Amerikaanse fotografie is enorm bepalend geweest voor de beeldcultuur in de 20e eeuw. Wat deze tentoonstelling bijzonder maakt, is dat we niet alleen iconische beelden tonen, maar ook amateurfotografie, persbeelden en commerciële fotografie. Zo krijg je een rijk en complex beeld van Amerika." Voor Tan is de tentoonstelling een kroon op het partnerschap. "Onze collega’s en cliënten zijn er echt bij betrokken. Veel van de werken hangen ook bij ons op kantoor. Fotografie is toegankelijk, actueel en visueel krachtig. Het roept verhalen op en nodigt uit tot gesprek." Tijdens de pandemie werd de samenwerking zelfs digitaal voortgezet met een online masterclass fotografie voor medewerkers en relaties. "Dat was zo succesvol dat er nog steeds over wordt gesproken", zegt Tan. "Het laat zien dat een partnerschap veel verder kan gaan dan alleen sponsoring."

Activatie intern en extern

Op de vraag hoe Baker McKenzie zichtbaar is in het museum, antwoordt Tan genuanceerd: "We hebben zichtbaarheid op plekken zoals de galerij waar onze naam staat, maar het gaat ons niet om naamsbekendheid. Wat voor ons telt, is de inhoudelijke verbinding. Wij nodigen onze cliënten uit bij openingen, organiseren evenementen in het museum en gebruiken de kunst als gespreksstarter." Ook intern is activatie belangrijk. Medewerkers hebben gratis toegang tot het museum, er hangen foto’s op kantoor en relatiegeschenken komen vaak uit de museumwinkel. "We proberen het echt te integreren in ons dagelijks werk", aldus Tan. "Niet omdat het moet, maar omdat het bij ons past." Daarnaast organiseert het kantoor netwerkbijeenkomsten en thematische avonden voor jonge professionals. "We merken dat jong talent binnen ons kantoor veel waarde hecht aan inhoud en maatschappelijke relevantie", zegt Tan. "Een samenwerking zoals deze draagt bij aan dat gevoel van zingeving en verbinding."

Partnerschap als relatie, niet als transactie

Zowel Dibbits als Tan benadrukt dat een succesvolle samenwerking niet draait om korte termijn exposure, maar om langdurige betrokkenheid. Dibbits: "Voor ons als museum is het belangrijk dat een partner ons begrijpt. Dankzij de lange relatie begrijpen we elkaars keuzes beter, kunnen we samen bouwen aan de collectie, en ontstaat een dialoog die veel verder gaat dan een transactie." Tan voegt toe: "In het begin zijn er altijd een paar mensen in de organisatie die zich verbonden voelen met zo’n samenwerking. En door de jaren heen groeit dat. Nieuwe generaties binnen kantoor voelen zich betrokken. Het verhaal resoneert – zeker bij jong talent dat op zoek is naar ontwikkeling en zingeving." Het langdurige karakter van de samenwerking maakt ook verdieping mogelijk. "Je bouwt samen aan iets. Niet alleen aan een collectie, maar ook aan vertrouwen en wederzijds begrip", zegt Dibbits. "Dat zie je ook terug in hoe keuzes in aankopen worden gedeeld en besproken. Er ontstaat een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de inhoud."

Stabiliteit in een dynamische omgeving

In een tijd waarin culturele instellingen regelmatig worden geconfronteerd met maatschappelijke onrust en activisme, benadrukken zowel het museum als het advocatenkantoor dat hun samenwerking gebaseerd is op wederzijds respect en gedeelde waarden. Hoewel recente protestacties impact hadden op de bezoekersstromen, hebben ze geen invloed op het vertrouwen binnen het partnership. Dibbits: "Wij zijn een museum voor iedereen. We voeren graag het gesprek over actuele thema’s, maar dat gebeurt binnen de kaders van ons museum en met respect voor onze bezoekers én onze partners." Tan: "Als je een samenwerking baseert op inhoud, op wederzijds begrip en lange termijn commitment, dan is die bestand tegen maatschappelijke ruis. We weten wat we aan elkaar hebben en waarom we dit doen."

Financiële én maatschappelijke waarde

De samenwerking is in 2021 opnieuw voor vijf jaar verlengd. Wat de toekomst brengt, weten beide partijen nog niet in detail, maar het vertrouwen is groot. "We kijken telkens opnieuw of het nog past en tot nu toe is het antwoord steeds: ja", zegt Tan. "Omdat we samen mee-ontwikkelen met de tijd." Ook qua financiering is de impact structureel. Ongeveer een derde van de eigen inkomsten van het Rijksmuseum komt uit sponsoring en giften, waarvan Baker McKenzie een belangrijk deel vormt binnen het fotografiedomein. Dibbits: "Zonder die stabiele bijdrage hadden we deze collectie nooit kunnen opbouwen. Maar het gaat niet alleen om geld. De betrokkenheid van medewerkers en cliënten en de uitstraling naar het bredere publiek zijn van onschatbare waarde."

Een goed partnerschap is als een huwelijk

Taco Dibbits, hoofddirecteur Rijksmuseum

Advies aan de sector

Voor andere bedrijven die de stap naar cultuursponsoring overwegen, heeft Tan een duidelijk advies: "Zoek iets wat echt bij je past. Begin klein als dat nodig is, maar zorg dat je iets kiest waar je langdurig een relatie mee kunt opbouwen." Dibbits sluit zich daarbij aan: "Het gaat om meer dan geld. Bedrijven brengen ook een netwerk, publiek, en betrokkenheid mee. En die brede mix – van overheid, bedrijfsleven en particulier – is voor musea essentieel. Zo zorg je voor draagvlak én relevantie." Beide zijn het erover eens dat langdurige samenwerking vraagt om flexibiliteit en vertrouwen. "We blijven elkaar uitdagen en inspireren", zegt Tan. "En juist daardoor blijft het partnership levendig en betekenisvol."

Een model voor de sector

De samenwerking tussen Baker McKenzie en het Rijksmuseum is een voorbeeld van hoe culturele sponsoring kan uitgroeien tot iets structureels en wederzijds verrijkends. Geen eenmalige actie, maar een relatie gebaseerd op vertrouwen, gezamenlijke waarden en een gedeelde missie: midden in de maatschappij staan, met oog voor traditie én actualiteit. "We zijn allebei organisaties die continu in beweging zijn", stelt Tan. "En juist daarom past het zo goed: we houden elkaar scherp, inspireren elkaar, en bouwen samen aan iets blijvends." Of, zoals Dibbits het verwoordt: "Een goed partnerschap is als een huwelijk: je deelt iets met elkaar, groeit samen, en leert elkaar steeds beter begrijpen. Dat is waar het om draait."